Dat gun je niemand
Deze opmerkingen - en hun varianten - zijn regelmatig te horen en te lezen, als iemand iets ergs/vervelends/verbluffends heeft meegemaakt. Zó erg/vervelend/verbluffend, dat de verteller alleen maar kan concluderen dat zijn lijdensweg niet te dragen zou zijn door iemand anders: dat gun je een ander namelijk niet.Mooi woord, gunnen. Het betekent dat je graag wil, dat iemand iets krijgt of heeft. Ook kan jou iets toegewezen of toegestaan worden met gunnen: ze gunde me de tijd om het probleem op te lossen. (met dank aan Van Dale Woordenboeken)
Gunfactor
Maar gun je iemand een enge ziekte? Over het algemeen gun je iets positiefs, of ontbreekt het juist aan iets positiefs als iets je niet gegund wordt. We gunnen onze vermoeide vriendin die vakantie. Op de weg wordt je soms weinig ruimte gegund om te manoeuvreren. In de marketing/verkoop spreekt men van de 'gunfactor' (niet te verwarren met het Engelstalige 'gun', want dat is van een heel ander kaliber): een klant moet zo ver gebracht worden, dat ie jou je verkoop gunt. En dat levert weer wat op.Terug naar het begin van dit stukje: een ziekte gunnen, doe je dus niet. Ziekte is over het algemeen slecht, maar gunnen heeft een positieve basis. Dat bijt elkaar. Duidelijker zou kunnen zijn: "Zo'n ziekbed wens je niemand toe." Dat kan ook bij de tweede zin: "Die reis was een fiasco; dat wens je je ergste vijand niet toe!" Je vijand geef/gun je toch niet graag iets? Het is namelijk je víjand!
Kanker
Alles fijn, gezellig en wel met dat gunnen, maar wat zeg je in dit verband als je iemand werkelijk niet kunt luchten of zien (die vijand, bijvoorbeeld)? Juist dan gun je hem/haar niets. Of heel weinig. Op dat vlak kan de Nederlandse taal ineens (nog) kleurrijk(er) worden: bijna het hele handboek geneeskunde wordt aangehaald om iemand duidelijk te maken, dat ie niet deugt. Inmiddels weten we wel dat het niet gepast is om iemand kanker of een andere ziekte toe te wensen: iemand kanker gunnen, doe je niet. Je gunt iemand herstel.Toch je buurman met enge hond of overhangende boom eens flink de mantel uitvegen? Wens hem eens het allerbeste toe. Geheid dat ie van z'n à propos is. En zo gun jij jezelf ook een positief momentje!
